Territoriu dependiente

Un territoriu dependiente, área dependiente o dependencia ye un territoriu que por diverses razones nun gocia de los privilexos de total independencia o soberanía, nin fai parte integral del Estáu que lo gobierna, denomináu frecuentemente metrópolis. Munchos d'esos territorios pueden ser consideraos como colonies o territorios d'ultramar y otros atópense despoblaos. Polo xeneral los territorios dependientes son territorios autónomos.

Los territorios dependientes cunten con un sistema alministrativu distintu al de la metrópolis o les unidaes que conformen la metrópolis (por casu, provincies y departamentos). Polo xeneral, gocien de menores derechos alministrativos y políticos qu'una subunidad nacional (autonomía o gobiernu llocal). Esti tipu d'alministración varia según el nivel de dependencia del territoriu. Munchos d'ellos tienen un sistema llegal separáu al de los estaos que los gobiernen, d'alcuerdu a los distintos sistemes llegales y constitucionales, esos territorios puede o nun ser consideraos parte d'esos estaos.

La mayoría de los territorios dependientes correspuenden a islles de baxa población que nun pueden sostener un gobiernu autónomu ya inclusive delles despoblaes dafechu. Otros territorios, sicasí, tienen una amplia población como ye'l casu de Ḥong Kong.

La definición de qué ye un territoriu dependiente y qué nun lo ye, ye complexa y munches vegaes polémica. En delles llistes son amestaos como territorios dependientes de Francia los departamentos d'ultramar, a pesar de que dende 1946 toos son departamentos dafechu integraos a la República Francesa.

El territoriu d'El Sáḥara Occidental, pendiente de referendu d'autodeterminación, tópase de facto so ocupación militar marroquina na so mayor parte, Mauritania ocupa la población de La Güera y el restu la parcialmente reconocida República Árabe Saḥariana Democrática. La potencia alministradora, España, informó al Secretariu Xeneral de la ONX el 26 de febreru de 1976 qu'arrenunciaba a los sos derechos y obligaciones sobre'l territoriu, ensin haber primeramente alcordáu coles Naciones Xuníes la tresferencia de soberanía. Sicasí dicha arrenunciu escarez d'efectos xurídicos ante la ONX.

Territorios non autogobernados según les Naciones Xuníes

Les Naciones Xuníes caltienen una llista de territorios non autogobernados, que foi primeramente preparada en 1946 acordies con l'artículu XI de la Carta de les Naciones Xuníes. Esta llista ye actualizada pola Asamblea Xeneral por encamientu del Comité Especial de Descolonización.^[1]

Territoriu	País	Superficie (km²)	Población	Tipu de dependencia
Anguila	Reinu Xuníu	91	12.800	Territoriu d'ultramar
Les Bermudes	Reinu Xuníu	53	64.482	Territoriu d'ultramar
Xibraltar	Reinu Xuníu	6,5	27.776	Territoriu d'ultramar^[2]
Guam	USA	549	163.941	Área entamada non incorporada
Islles Caimán	Reinu Xuníu	260	41.934	Territoriu d'ultramar
Islles Malvines	Reinu Xuníu	12.173	2.967	Territoriu d'ultramar^[3]
Islles Pitcairn	Reinu Xuníu	47	46	Territoriu d'ultramar
Islles Turques y Caicos	Reinu Xuníu	430	20.556	Territoriu d'ultramar
Islles Vírxenes Britániques	Reinu Xuníu	153	22.643	Territoriu d'ultramar
Islles Vírxenes d'Estaos Xuníos	Estaos Xuníos	352	124.778	Área entamada non incorporada
Polinesia Francesa	Francia	4.167	270.485	País d'ultramar (formalmente coleutividá d'ultramar)^[4]
Montserrat	Reinu Xuníu	102	9.341	Territoriu d'ultramar
Nueva Caledonia	Francia	19.060	216.494	Coleutividá sui generis^[5]
Samoa Americana	Estaos Xuníos	199	57.881	Área ensin entamar nin incorporada
Sáḥara Occidental	Marruecos (de facto) España (de iure)^[6]	266.000	519.000	Territoriu apostáu^[7]
Plantía:Xeodatos Santa Lena, Ascensión y Tristan da Cunha	Reinu Xuníu	410	7.460	Territoriu d'ultramar
Tokeláu	Nueva Zelanda	10	1.405	Territoriu

Entidaes especiales reconocíes por trataos o alcuerdos internacionales

Territoriu	País	Superficie (km²)	Población	Tipu de dependencia
Åland	Finlandia	6.784	26.711	Provincia autónoma^[8]
Hong Kong	China	1.092	7.303.334	Rexón alministrativa especial
Macáu	China	27,3	451.000	Rexón alministrativa especial
Svalbard	Noruega	62.049	2.701	Territoriu

Coleutividaes d'ultramar de Francia

Territoriu	País	Superficie (km²)	Población	Tipu de dependencia
Plantía:Xeodatos Saint-Martin	Francia	53,2	33.102	Coleutividá d'ultramar
Plantía:Xeodatos San Bartolomé	Francia	21	6.852	Coleutividá d'ultramar
Saint Pierre y Miquelon	Francia	242	7.012	Coleutividá d'ultramar
Wallis y Futuna	Francia	274	16.025	Coleutividá d'ultramar

Territorios esternos d'Australia

Territoriu	País	Superficie (km²)	Población	Tipu de dependencia
Islles Ashmore y Cartier	Australia	5	0	Territoriu ensin autogobierno
Islles del Mar del Coral	Australia	3	0	Territoriu esternu
Islla Christmas	Australia	135	1.500	Territoriu ensin autogobierno
Islles Cocos	Australia	14,2	629	Territoriu esternu
Islles Heard y McDonald	Australia	412	0	Territoriu esternu
Norfolk	Australia	34,6	1.828	Territoriu esternu

Estaos acomuñaos

Territoriu	País	Superficie (km²)	Población	Tipu de dependencia
Islles Cook	Nueva Zelanda	240	21.388	Estáu asociáu
Islles Marianes del Norte	Estaos Xuníos	477	80.006	Estáu llibre acomuñáu
Niue	Nueva Zelanda	260	2.166	Estáu asociáu
Puertu Ricu	Estaos Xuníos	9.104	3.916.632	Estáu llibre acomuñáu

Territorios ensin incorporar y non entamaos de los Estaos Xuníos

Territoriu	País	Superficie (km²)	Población	Tipu de dependencia
Islla Wake	Estaos Xuníos	7,4	200^[9]	Territoriu ensin incorporar y non entamáu^[10]
Atolón Johnston	Estaos Xuníos	2,52	1.100^[9]	Territoriu ensin incorporar y non entamáu
Islles Midway	Estaos Xuníos	5,18	0	Territoriu ensin incorporar y non entamáu
Petón Kingman	Estaos Xuníos	0,03	0	Territoriu ensin incorporar y non entamáu
Islla Jarvis	Estaos Xuníos	4,45	0	Territoriu ensin incorporar y non entamáu
Islla Baker	Estaos Xuníos	1,24	0	Territoriu ensin incorporar y non entamáu
Islla Howland	Estaos Xuníos	1,62	0	Territoriu ensin incorporar y non entamáu
Islla Navaza	Estaos Xuníos	5,2	0	Territoriu ensin incorporar y non entamáu^[11]

Otros territorios dependientes despoblaos o ensin población civil permanente

Territoriu	País	Superficie (km²)	Población	Tipu de dependencia
Islla Bouvet	Noruega	58,5	0	Dependencia de Coronar
Islla Clipperton	Francia	7	0	Dominiu públicu marítimu del tao
Dependencia Ross	Nueva Zelanda	450.000	0	Dependencia en L'Antártida^[12]
Plantía:Xeodatos Xeorxa del Sur Islles Xeorxa del Sur y Sandwich del Sur	Reinu Xuníu	3.093	0^[13]	Territoriu d'ultramar^[14]
Islla Pedru I	Noruega	156	0	Dependencia de la Corona en L'Antártida.^[12]
Plantía:Xeodatos Provincia de Tierra del Fueu Sector Antárticu Arxentín	Arxentina	965.597	0	Departamentu arxentín en L'Antártida^[15]^[12]
Territoriu Antárticu Australianu	Australia	5.896.500	0	Dependencia en L'Antártida^[12]
Plantía:Xeodatos Territoriu Antárticu Británicu	Reinu Xuníu	1.709.400	0	Territoriu d'ultramar en L'Antártida^[16]^[12]
Plantía:Xeodatos XII Rexón de Magallanes y de L'Antártida Chilena Territoriu Chilenu Antárticu	Chile	1.250.257	130	Comuña chilena en L'Antártida^[17]^[12]
Plantía:Xeodatos IOT	Reinu Xuníu	60	3.500^[9]	Territoriu d'ultramar^[18]
Tierra de la Reina Maud	Noruega	2.700.000	0	Dependencia de la Corona en L'Antártida^[12]
Plantía:Xeodatos Territorios Australes Franceses	Francia	7.829	100	Territoriu d'ultramar con estatutu especial.^[19]

Otres dependencies especiales autónomes

Territoriu	País	Superficie (km²)	Población	Tipu de dependencia
Aruba	Países Baxos	180	103.000	País autónomu
Curaçao	Países Baxos	444	133.644	País autónomu
Groenlandia	Dinamarca	2.166.086	56.375	Territoriu autónomu
Guernsey	Reinu Xuníu	78	65.031	Dependencia de la Corona
Islla de Man	Reinu Xuníu	572	75.049	Dependencia de la Corona
Islles Feroe	Dinamarca	1.399	48.228	Territoriu autónomu
Jersey	Reinu Xuníu	116	90.812	Dependencia de la Corona
Plantía:Xeodatos San Martín (Países Baxos)	Países Baxos	34	33.119	País autónomu

Otres dependencies especiales

Territoriu	País	Superficie (km²)	Población	Tipu de dependencia
Acrotiri y Dhekelia	Reinu Xuníu	154	14.500	Bases soberanes
Atolón Palmyra	Estaos Xuníos	5,56	0	Territoriu incorporáu y non entamáu
Badea de Guantánamo	Cuba Estaos Xuníos	116	550	Base militar arrendada indefinidamente a Cuba, que caltién la so soberanía.^[20]
Bonaire	Países Baxos	288	10.185	Municipalidá especial^[21]
Jan Mayen	Noruega	373	18	Ensin estatus específicu
Plantía:Xeodatos Saba Saba	Países Baxos	13	1.424	Municipalidá especial^[21]
Plantía:Xeodatos San Eustaquio	Países Baxos	21	2.498	Municipalidá especial^[21]

Ver tamién

Notes

↑ «Llista de territorios non autogobernados fecha poles Naciones Xuníes, actualizada a 2002». Archiváu dende l'orixinal, el 2005-08-02.
↑ Reclamáu por España
↑ Territoriu reclamáu pola Arxentina, pero so alministración británica
↑ Incluyíu na llista pola Asamblea Xeneral el 18 de mayu de 2013
↑ Incluyíu na llista pola Asamblea Xeneral el 2 d'avientu de 1986
↑ http://daccess-dds-ny.un.org/doc/UNDOC/XEN/N09/267/86/PDF/N0926786.pdf?OpenElement
↑ En 1990, l'Asamblea Xeneral reafitó que la cuestión d'El Sáḥara Occidental va ser resuelta pol pueblu saḥarianu nun referendu
↑ Rexón autónoma neutral y desmilitarizada pol Tratáu de París (1856)
↑ ^9,0 ^9,1 ^9,2 Personal militar
↑ Reclamada poles Islles Márxal
↑ Reclamada per Haití
↑ ^12,0 ^12,1 ^12,2 ^12,3 ^12,4 ^12,5 ^12,6 Reclamación de soberanía suxeta a les disposiciones del Tratáu Antárticu
↑ El conservador del muséu de Grytviken y la so esposa son los únicos habitantes permanentes de les islles, xunto col maxistráu británicu y la so familia
↑ Territoriu reclamáu por Arxentina, pero so alministración británica
↑ Reclamáu na so totalidá pol Reinu Xuníu
↑ En parte reclamáu pola Arxentina y por Chile
↑ Reclamáu en parte pol Reinu Xuníu
↑ Reclamáu por Mauriciu y por Seixeles
↑ Forma parte d'esti territoriu la Tierra Adelia en L'Antártida, que ye una reclamación suxeta a les disposiciones del Tratáu Antárticu.
↑ Cuba considera a la base como territoriu ocupáu y facer parte del Conceyu de Caimanera na Provincia de Guantánamo
↑ ^21,0 ^21,1 ^21,2 Les Antilles Neerlandeses fueron eslleíes el 10 d'ochobre de 2010.

Enllaces esternos

WorldStatesmen - Llista d'actuales ya históricos territorios dependientes (n'inglés)

[1] «Llista de territorios non autogobernados fecha poles Naciones Xuníes, actualizada a 2002». Archiváu dende l'orixinal, el 2005-08-02.

[2] Reclamáu por España

[3] Territoriu reclamáu pola Arxentina, pero so alministración británica

[4] Incluyíu na llista pola Asamblea Xeneral el 18 de mayu de 2013

[5] Incluyíu na llista pola Asamblea Xeneral el 2 d'avientu de 1986

[6] ttp://daccess-dds-ny.un.org/doc/UNDOC/XEN/N09/267/86/PDF/N0926786.pdf?OpenElement

[7] En 1990, l'Asamblea Xeneral reafitó que la cuestión d'El Sáḥara Occidental va ser resuelta pol pueblu saḥarianu nun referendu

[8] Rexón autónoma neutral y desmilitarizada pol Tratáu de París (1856)

[ref_duplicada_1-9] 9,0 ^9,1 ^9,2 Personal militar

[10] Reclamada poles Islles Márxal

[11] Reclamada per Haití

[ant-12] 12,0 ^12,1 ^12,2 ^12,3 ^12,4 ^12,5 ^12,6 Reclamación de soberanía suxeta a les disposiciones del Tratáu Antárticu

[13] El conservador del muséu de Grytviken y la so esposa son los únicos habitantes permanentes de les islles, xunto col maxistráu británicu y la so familia

[14] Territoriu reclamáu por Arxentina, pero so alministración británica

[15] Reclamáu na so totalidá pol Reinu Xuníu

[16] En parte reclamáu pola Arxentina y por Chile

[17] Reclamáu en parte pol Reinu Xuníu

[18] Reclamáu por Mauriciu y por Seixeles

[19] Forma parte d'esti territoriu la Tierra Adelia en L'Antártida, que ye una reclamación suxeta a les disposiciones del Tratáu Antárticu.

[20] Cuba considera a la base como territoriu ocupáu y facer parte del Conceyu de Caimanera na Provincia de Guantánamo

[Antilles_Neerlandeses_1-21] 21,0 ^21,1 ^21,2 Les Antilles Neerlandeses fueron eslleíes el 10 d'ochobre de 2010.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]